Oświetlenie LED to efektywność energetyczna, jakość i… technologia – innowacyjna i znacząco różniąca się od pozostałych technologii oświetleniowych, która podnosi jakość oświetlenia i jakość natężenia oświetlenia, daje możliwość regulacji kierunków padania światła i umożliwia wybór temperatury barwowej. Technologia, dzięki której można uzyskać lepsze warunki pracy i wyższe standardy ogólne.

Oświetlenie w pracy w świetle norm i zaleceń
Przy projektowaniu oświetlenia miejsca pracy ważne jest, aby zastosować światło ogólne, które zapewnia równomierne rozpraszanie się światła oraz światło punktowe, które akcentuje wybrane miejsca. Oświetlenie ogólne nie wywołuje cieni. Sprawia, że wszystkie obiekty wyglądają płasko. Natomiast oświetlenie skupione sprawia, że obiekty rzucają cień, nabierają formy, a przestrzeń staje się dynamiczna. Takie zróżnicowane oświetlenie jest bardziej zbliżone do oświetlenia naturalnego, najzdrowszego dla naszych oczu.

Oświetlenie ogólne dzielimy na bezpośrednie (świecące w dół) oraz pośrednie (świecące od powierzchni odbitej). W przypadku wysokich pomieszczeń, gdzie jest wiele instalacji na suficie, światło bezpośrednie obniży pomieszczenie oraz ukryje niedoskonałości na sufiicie.

Światło pośrednie lub mieszane (bezpośrednie i pośrednie) powiększa optycznie pomieszczenie oraz poprawia znacznie równomierność oświetlenia.

Szczegółowe zalecenia dotyczące sposobu oświetlania miejsc i stanowisk pracy w pomieszczeniach, zawarte są w normie PN-EN12464-1:2012. Wszystkie państwa Unii Europejskiej są członkami CEN i mają obowiązek stosować się do tych zaleceń. Norma PN-EN 12464-1 podaje szczegółowe wymagania oświetleniowe dla prawie wszystkich rodzajów powierzchni wewnątrz pomieszczeń, zadań i prac.

Istnieją również zalecenia dotyczące dobrych praktyk oświetlenia. Wyszczególnione średnie natężenia oświetlenia dla poszczególnych rodzajów i stanowisk pracy mają znaczny wpływ na projektowanie oświetlenia. Norma wprowadza rozróżnienie między miejscem (obszarem) pracy, jego otoczeniem bezpośrednim (co najmniej 0,5 metra wokół miejsca pracy) a obszarem tła (co najmniej 3 metry szerokości wokół obszaru otoczenia bezpośredniego). Oznacza to, że możliwe jest stosowanie osobnych obliczeń dla miejsca pracy, gdzie wymagane jest 500 lx, a pozostałą częścią biura, gdzie wymagania są inne. Jest to spore ułatwienie przy projektowaniu oświetlenia np. Open space.

Natężenie oświetlenia określa ilość światła padającego na powierzchnię i jest mierzone w luksach (lx). Przy czym szczególną uwagę należy zwracać na równomierność i jednorodność oświetlenia oraz wartość natężenia światła na powierzchni roboczej, podłodze lub ścianach. Jeśli światło rozchodzi się zbyt nierównomiernie, to oczy pracownika muszą dostosowywać się do różnych natężeń światła. Minimalną nierównomierność oświetlenia oznacza się przez UO.

Kolejnym ważnym aspektem, który trzeba brać pod uwagę przy doborze opraw jest zjawisko olśnienia. Następuje ono w wyniku bardzo silnego oświetlenia lub w efekcie dużego kontrastu luminencji przy odbitym lub bezpośrednim spojrzeniu na źródło światła LED. Zwykle oko dostosowuje się do każdego oświetlenia. Jeśli jednak światło lampy lub tła jest zbyt jasne, lub gdy kontrast jest zbyt duży, to wzrok doznaje dużego dyskomfortu. Łatwo wówczas o zmęczenie, brak koncentracji czy ból głowy. Poziom olśnienia określa ujednolicony wskaźnik oceny olśnienia (UGR, Unified Glaring Rate).

Graniczne wartości UGR są określane indywidualnie. Wartości UGR zawierają się w zakresie od UGR 10 (niezauważalne) przez UGR 19 (akceptowalne) do UGR 28 (oślepiające i groźne dla zdrowia). Warto dodać, że indywidualne parametry oprawy przyczyniają się do obniżenia olśnienia, a kluczowe jest odpowiednie ich rozmieszczenie, dobór mocy do kolorów wnętrza oraz kąt padania światła oprawy.
Norma PN-EN 12464-1 zaleca różne wartości graniczne wskaźnika UGR w zależności od rodzaju pomieszczenia.

Oświetlenie miejsca pracy a technologia LED

Urządzenia oświetleniowe w technologii LED muszą spełniać określone warunki bezpieczeństwa zarówno podczas montażu, użytkowania, jak i po upływie okresu trwałości. Podstawowy kryterium dla specyfikacji i wyboru urządzeń w technologii LED jest posiadanie przez nie znaku CE.

Źródła LED wysokiej jakości mogą zachować wydajność świecenia przez dziesiątki tysięcy godzin. W CHORS stosujemy najlepsze komponenty, dlatego nasze oprawy z modułem LED świecą minimum 50000 RH. Oznacza to, że świecąc w domu 6 godzin dziennie oprawa może działać przez 22 lata zachowując jasność i wysoki stopień oddawania kolorów. Natomiast w biurze, świecąc 12 godzin dziennie, oprawa powinna działać przez 11 lat. Po tym okresie jej efektywność spada poniżej 70%.

Ponadto każdy z elementów naszych opraw jest wymienialny. Pozwala to na łatwą konserwację bądź wymianę poszczególnych komponentów. Do tego stosowane przez nas soczewki i przesłony nie zniekształcają światła. Są odporne na działanie promieni słonecznych oraz nie nagrzewają się i nie zmieniają swych właściwości nawet przez długie lata. Nasze przesłony do światła ogólnego przez cały okres użytkowania zachowują swój pierwotny wygląd i taką samą jakość świecenia.

• Szklana soczewka – to wysokiej jakości soczewka, która zmiękcza światło i zapobiega jego zniekształceniu, a jednocześnie ogranicza efekt olśnienia. Jest to szkło najwyższej jakości. Tylko minimalnie – bo zaledwie w 8% – zniekształca światło, do tego przez cały czas użytkowania utrzymuje te same parametry świecenia. Nasza oferta obejmuje oprawy, które umożliwiają wygodną regulację kąta świecenia w przedziałach: od 15° do 40° oraz od 15° do 60°.

• Przesłona SOFT – to przesłona mleczna, która pochłania około 30% światła. Zmiękcza i równomiernie rozprasza światło. Zalecana jest do oświetlenia podstawowego, ogólnego i w pomieszczeniach, w których rzadko pracuje się z komputerem.

• Przesłona PRISM - to przesłona pryzmatyczna, która pochłania około 8% światła. Dzięki swojej strukturze kierunkuje je pod kątem 60°, co umożliwia skupienie całej mocy świecenia na przykład na blacie roboczym. Ogranicza też olśnienie. Przeznaczona jest do biur i pracowni.

• Przesłona SOFT-PRISM - to przesłona pryzmatyczna, zmatowiona z jednej strony, która pochłania zaledwie 10 % światła. Posiada współczynnik olśnienia UGR ≤ 19 %, co zapewnia najwyższy komfort pracy i eliminuje refleksy na ekranie komputera.

Fotografie z realizacji: 

1. Biuro Sony Interactive Entertainment Polska, Warszawa 
Design: A3Creative Design
Photo: Strop Studio
Partner handlowy i opiekun projektu: Interium Roman Rauch, Warszawa

2. Biuro Design Alive, Bielsko-Biała
Design: Szymon Hanczar
Photo: Weronika Trojanowska